Margashira month -- Very Auspiocious & Sacred

ಮಾರ್ಗಶಿರ ಮಾಸ ಮಹತ್ವ

Importance of Margashira month /  Margashira month -- Very 

Auspiocious & Sacred

13-12-2023 ಬುಧವಾರ ಮಾರ್ಗಶಿರ ಮಾಸ ಆರಂಭ

“ನಾನು ಮಾಸಗಳಲ್ಲಿ ಮಾರ್ಗಶಿರ, ಋತುಗಳಲ್ಲಿ ವಸಂತ” ಎನ್ನುತ್ತಾನೆ ಕೃಷ್ಣ.

"ಬೃಹತ್ಸಾಮ ತಥಾ ಸಾಮ್ನಾಂ ಗಾಯತ್ರೀ ಛಂದಸಾಮಹಮ್ ।"
ಮಾಸಾನಾಂ ಮಾರ್ಗಶೀರ್ಷೋSಹಂ ಋತೂನಾಂ ಕುಸುಮಾಕರಃ ॥೩೫॥

ಮಾರ್ಗಶಿರಕ್ಕೆ ಅಗ್ರಾಯಣ ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ. ಅಯಣ ಎಂದರೆ ಮಾಸ. ಅಗ್ರ ಅಂದರೆ ಮೊದಲನೆಯದು. .

(ಹಿಂದೆ ಮಾರ್ಗಶಿರ ಮಾಸದಿಂದ ಮಾಸಾರಂಭವಿತ್ತು )

ನಾವು ಗೀತಾಜಯಂತಿಯನ್ನು ಈ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ಆಚರಿಸುತ್ತೇವೆ.

ಇದರಿಂದ ಕೃಷ್ಣ ಅರ್ಜುನನಿಗೆ ಗೀತೋಪದೇಶ ಮಾಡಿದ ಮಾಸ ಕೂಡಾ ಮಾರ್ಗಶಿರ. ಈ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ವಿಭೂತಿಯಾಗಿ ಕುಳಿತಿರುವ ಭಗವಂತನ ವಿಭೂತಿನಾಮ ‘ಮಾರ್ಗಶೀರ್ಷ’.

ಸಾಧನಾ ಮಾರ್ಗದಲ್ಲಿ ನಾವು ಸಾಗಬೇಕಾದ ಮಾರ್ಗದ ತುತ್ತತುದಿಯಾದ ಆ ಭಗವಂತ ‘ಮಾರ್ಗಶೀರ್ಷ’.

ಹೂ ಅರಳಿ ಗಿಡಮರಗಳು ಚಿಗುರುವ ವಸಂತ ಋತುವಿನಲ್ಲಿ ‘ಕುಸುಮಾಕರನಾಗಿ’ ನಾನಿದ್ದೇನೆ ಎನ್ನುತ್ತಾನೆ ಕೃಷ್ಣ. ಕೆಟ್ಟವರಿಗೆ ಕುಸ್ಸಿತವಾದ ಮತ್ತು ಸಜ್ಜನರಿಗೆ ಉತ್ತಮ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಕೊಡುವ ಭಗವಂತ ‘ಕುಸುಮಾಕರಃ’.

ಆಯಾ ತಿಂಗಳ ಹುಣ್ಣಿಮೆಯಂದು ಇರುವ ನಕ್ಷತ್ರದ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಮಾಸದ ಹೆಸರನ್ನು ನಿರ್ಣಯಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಮಾರ್ಗಶಿರ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ಹುಣ್ಣಿಮೆಯಂದು ಮೃಗಶಿರ ನಕ್ಷತ್ರ ಬರುತ್ತದೆ.ಅದಕ್ಕೆ ಇದು ಮಾರ್ಗಶಿರ ಹೆಸರು.

ಮಾರ್ಗಶಿರ ಮಾಸದ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಸೂರ್ಯ ವೃಶ್ಚಿಕ ರಾಶಿಯಿಂದ ಧನುರಾಶಿಗೆ ಬದಲಾಗುತ್ತಾನೆ.
ಈ ಸಂದರ್ಭವನ್ನು ಧನುರ್‌ ಸಂಕ್ರಮಣ ಎಂದು ಕರೆಯುತ್ತಾರೆ. ಧನುರ್‌ ಸಂಕ್ರಮಣ ಕಾಲದಿಂದ ಧನುರ್‌ಮಾಸ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ.

16-12-2023 ಶನಿವಾರ ಧನು ಸಂಕ್ರಮಣ -- ಧನುರ್ಮಾಸ ಆರಂಭ
18-12-2023 ಸೋಮವಾರ ಸುಬ್ರಹ್ಮಣ್ಯ ಷಷ್ಠಿ
23-12-2023 ವೈಕುಂಠ ಏಕಾದಶಿ ಗೀತಾ ಜಯಂತಿ

(ಉತ್ತರಾಯಣ ಆರಂಭ)
24-12-2023 ಭಾನುವಾರ ಮುಕ್ಕೋಟಿ ದ್ವಾದಶಿ
26-12-2023 ಮಂಗಳವಾರ ಹುಣ್ಣಿಮೆ
30-12-2023 ಶನಿವಾರ ಸಂಕಷ್ಠಿ
07-01-2024 ಭಾನುವಾರ ಸರ್ವೈಕಾದಶಿ
11-01-2024 ಗುರುವಾರ ಅಮಾವಾಸ್ಯೆ
12-01-2024 ಶುಕ್ರವಾರ ಪುಷ್ಯ ಮಾಸ ಆರಂಭ

ಮಾರ್ಗಶಿರ ಮಾಸದ ಆರಂಭದೊಂದಿಗೆ ಹೇಮಂತ ಋುತು ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ.
ಹೇಮಂತ ಋತು ಚಳಿಗಾಲದ ಪರ್ವಕಾಲ.

ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಧನುರ್ಮಾಸವು ಡಿಸೆಂಬರ್‌ 16ರಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ.
ಈ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ವಿಷ್ಣುವಿನ ಆರಾಧನೆಗೆ ಹೆಚ್ಚು ಪ್ರಾಶಸ್ತ್ಯ.

ಮುಕ್ಕೋಟಿ ದ್ವಾದಶಿ ಯ ಪೂಜಾ ವಿಶೇಷ. ಮುಕ್ಕೋಟಿ ದೇವತೆಗಳನ್ನು ಪೂಜಿಸುವ ಪರ್ವಮಾಸ.

ಕಾತ್ಯಾಯಿನೀ ವ್ರತ

ಭಾಗವತ ದಶಮ ಸ್ಕಂಧದಲ್ಲಿ ವೃಂದಾವನದ ಗೋಪಿಕೆಯರು ಶ್ರೀಕೃಷ್ಣನನ್ನು ಪತಿಯಾಗಿ ಪಡೆಯುವ ಉದ್ದೇಶದಿಂದ ಮಾರ್ಗಶಿರ ಮಾಸದಲ್ಲಿ ಕಾತ್ಯಾಯಿನೀ ದೇವಿಯನ್ನು ಪೂಜಿಸಿದ ಬಗ್ಗೆ ವಿವರಣೆ ಇದೆ.

ತ್ರಿಪುರಾರಹಸ್ಯ ಗ್ರಂಥದಲ್ಲಿ ಮನೋನುಕೂಲವಾದ ಪತಿಯನ್ನು ಹೊಂದಲು ಹಾಗೂ ವೈವಾಹಿಕ ಜೀವನ ಸುಖಮಯವಾಗಿರಲು ಕಾತ್ಯಾಯಿನೀ ದೇವಿಯನ್ನು ಪೂಜಿಸಲು ಮಾರ್ಗಶಿರ ಮಾಸ ಪ್ರಶಸ್ತವಾದ ಕಾಲವೆಂದು ವರ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ.

ಮಾರ್ಗಶಿರ ಮಾಸ ಭಗವಾನ್‌ ವಿಷ್ಣುವಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ.
ಈ ಮಾಸವು ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿಗೆ ಅತ್ಯಂತ ಪ್ರಿಯವಾಗಿದೆ. ಅದರಲ್ಲೂ ಮಾರ್ಗಶಿರ ಮಾಸ ಗುರುವಾರದಂದು ಮಹಾಲಕ್ಷ್ಮಿಯ ಆರಾಧನೆ ಶ್ರೇಷ್ಠವೆಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.

--------------- Hari Om ------------

ಧನ್ವಂತರಿ ಅಷ್ಟೋತ್ತರ ಶತನಾಮಾವಳಿ ‌ / Dhanvantari Astotara Satanamavali ‌

 

ಧನ್ವಂತರಿ ಅಷ್ಟೋತ್ತರ ಶತನಾಮಾವಳಿ ‌ / Dhanvantari Astotara 

Satanamavali ‌ 

 

                                       

                              Divine Names of Dhanvantari God
 

 

ಓಂ ಧನ್ವಂತರಯೇ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮಧ್ವಜಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧರಾವಲ್ಲಭಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧೀರಾಯ ನಮ:
ಓಂ ದಿಷಣವಂದ್ಯಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧಾರ್ಮಿಕಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮನಿಯಾಮಕಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮರೂಪಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧೀರೋದಾತ್ತ ಗುಣೋಜ್ಜ್ವಲಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮವಿದೇ ನಮ: || ೧೦ ||

ಓಂ ಧರಾಧರ ಧಾರಿಣೇ ನಮ:
ಓಂ ಧಾತ್ರೇ ನಮ:
ಓಂ ಧಾತೃಗರ್ವಚ್ಛೇದೇ ನಮ:
ಓಂ ಧಾತ್ರೇಡಿತಾಯ ನಮ;
ಓಂ ಧರಾಧರರೂಪಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧಾರ್ಮಿಕಪ್ರಿಯಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧಾರ್ಮೈಕ ವಂದ್ಯಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧಾರ್ಮಿಕ ಜನಧ್ಯಾತಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧನದಾದಿ ಸಮರ್ಚಿತಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧನಂಜಯ ರೂಪಾಯ ನಮ: || ೨೦ ||

ಓಂ ಧನಂಜಯ ವಂದ್ಯಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧನಂಜಯ ಸಾರಥಯೇ ನಮ:
ಓಂ ಧಿಷಣ ರೂಪಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧಿಷಣ ಸೇವ್ಯಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧಿಷಣ ದಾಯಕಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧಾರ್ಮಿಕ ಶಿಖಾಮಣಿಯೇ ನಮ:
ಓಂ ಧೀ ಪ್ರದಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧ್ಯಾನಗಮ್ಯಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧ್ಯಾನಧ್ಯಾತ್ರೇ ನಮ:
ಓಂ ಧ್ಯಾತೃ ಧ್ಯೇಯ ಪದಾಂಬುಜಾಯ ನಮ: || ೩೦ ||

ಓಂ ಧೀರ ಸಂಪೂಜ್ಯಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧೀರ ಸಮರ್ಚಿತಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧೀರ ರತ್ನಾಯ ನಮ: ಓಂ ಧುರಂಧರಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧೀ ರೂಪಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧಿಷಣಾಪೂಜ್ಯಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧೀರ ಸಮರ್ಚಿತಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧೀರಶಿಖಾಮಣಯೇ ನಮ:
ಓಂ ಧುರಂಧರಾಗ್ರಣಯೇ ನಮ:
ಓಂ ಧೂಪದೀಪಿತ ವಿಗ್ರಹಾಯ ನಮ: || ೪೦ ||

ಓಂ ಧೂಪದೀಪಾದಿ ಪೂಜಾಪ್ರಿಯಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧೂಮಾದಿ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧೃಷ್ಟಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧೃಷ್ಟದ್ಯುಮ್ನಾಯ ನಮ:
ಓಂ ದೃಷ್ಟದ್ಯುಮ್ನಸ್ತುತಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧೇನುಕಾಸುರ ಸೂದನಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧೇನುಕವ್ರಜರಕ್ಷಕಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧೇನುಕಾಸುರ ವರಪ್ರದಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧೈರ್ಯಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧೈರ್ಯವತಾಮಗ್ರಣಯೇ ನಮ: || ೫೦ ||

ಓಂ ಧೈರ್ಯಪ್ರದಾಯಕಾಯ ನಮ:
ಓಂ ದೋಗ್ಧ್ರೇ ನಮ:
ಓಂ ಧೌಮ್ಯಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧೌಮ್ಯೇಡಿತಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧೌಮ್ಯಾದಿ ಮುನಿಸ್ತುತಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧೌಮ್ಯ ವರಪ್ರದಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮಸೇತವೇ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮಮಾರ್ಗ ಪ್ರವರ್ತಕಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮಮಾರ್ಗ ವಿಘ್ನಕೃತ್ಸೂದನಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮರಾಜಾಯ ನಮ: || ೬೦ ||

ಓಂ ಧರ್ಮಮಾರ್ಗ ಪರವಂದ್ಯಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧಾಮತ್ರಯ ಮಂದಿರಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧನುರ್ವಾತಾದಿ ರೋಗಘ್ನಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧುತಸರ್ವಾಘ ಬೃಂದಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧಾರಣಾ ರೂಪಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧಾರಣಾ ಮಾರ್ಗದರ್ಶಕಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧ್ಯಾನಮಾರ್ಗ ತತ್ಪರಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧ್ಯಾನಮಾರ್ಗೇ ದಾಯಕಗಮ್ಯಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧ್ಯಾನಮಾತ್ರ ಸುಲಭಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧ್ಯಾತೃ ಪಾಪ ಹರಾಯ ನಮ: || ೭೦ ||

ಓಂ ಧ್ಯಾತೃ ತಾಪತ್ರಯಹರಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧನಧಾನ್ಯ ಪ್ರದಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧನಧಾನ್ಯ ಮತ್ತಜನಸೂದನಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧೂಮಕೇತು ವರಪ್ರದಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮಾಧ್ಯಕ್ಷಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧೇನುರಕ್ಷಾಧುರಿಣಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧರಣೀ ರಕ್ಷಣಧುರಿಣಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧರಣೀಭಾರಾಪಹಾರಕಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧೀರಸಂರಕ್ಷಣಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮಾಭಿವೃದ್ಧಿಕರ್ತ್ರೇ ನಮ: || ೮೦ ||

ಓಂ ಧರ್ಮಗೋಪ್ತ್ರೇ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮಕರ್ತ್ರೇ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮಬಂಧವೇ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮಹೇತವೇ ನಮ:
ಓಂ ಧಾರ್ಮಿಕ ಪ್ರಜಾ ರಕ್ಷಾ ಧುರಿಣಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧನಂಜಯಾದಿ ವರಪ್ರದಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧನಂಜಯ ಸೇವಾ ತುಷ್ಟ್ಯಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧನಂಜಯ ಸಾಹ್ಯಕೃತೇ ನಮ:
ಓಂ ಧನಂಜಯ ಸ್ತೋತ್ರ ಪಾತ್ರಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧನಂಜಯ ಗರ್ವಹರ್ತ್ರೇ ನಮ: || ೯೦ ||

ಓಂ ಧನಂಜಯ ಸ್ತುತಿ ಹರ್ಷಿತಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧನಂಜಯ ವಿಯೋಗ ಖಿನ್ನಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧನಂಜಯ ಗೀತೋಪದೇಶ ಕೃತೇ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮಾಧರ್ಮ ವಿಚಾರ ಪರಾಯಣಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮ ಸಾಕ್ಷಿಣೇ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮ ನಿಯಾಮಕಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧನದೃಪ್ತಜನ ದೂರಗಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮಪಾಲಕಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧೈರ್ಯವತಾಂ ಧೈರ್ಯದಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮ ಮಾರ್ಗೋಪದೇಶಕಾಯ ನಮ: || ೧೦೦ ||

ಓಂ ಧರ್ಮಕೃದ್ ವಂದ್ಯಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮ ತನಯ ವಂದ್ಯಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮರೂಪ ವಿದುರ ವಂದ್ಯಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮತನಯ ಸ್ತುತ್ಯಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮತನಯ ಸ್ತೋತ್ರ ಪಾತ್ರಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮತನಯ ಸಂಸೇವ್ಯಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮತನಯ ಮಾನ್ಯಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧರಾಮೃತ ಹಸ್ತಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧರ್ಮತನಯ ವರಪ್ರದಾಯ ನಮ:
ಓಂ ಧನ್ವಂತರಯೇ ನಮ: || ೧೧೦ ||

|| ಇತಿ ಶ್ರೀ ಧನ್ವಂತರಿ ಅಷ್ಟೋತ್ತರ ಶತನಾಮಾವಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣಂ ||

 

------------ Hari Om ------------

Dhanvantari Pooja - Benefits

ಧನ್ವಂತರಿ ಪೂಜೆಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು: Benefits of Dhanvantari Pooja

 

                                          

                                                  Dhanvantari God

 

ಈ ಪೂಜೆಯು ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ದೈಹಿಕ ಕಾಯಿಲೆಗಳನ್ನು ತೊಡೆದುಹಾಕಲು ಮತ್ತು ಆರೋಗ್ಯವಾಗಿರಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ.

 
ಈ ಪೂಜೆಯು ಮಾನವರಲ್ಲಿ ಚೈತನ್ಯ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿಯ ಮಟ್ಟವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.

ಇದು ಎಲ್ಲಾ ರೀತಿಯ ಮಾನಸಿಕ ಭಯ ಮತ್ತು ತೊಂದರೆಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಸ್ಪಷ್ಟವಾದ ಚಿಂತನೆಯ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ.

ಯಾವುದೇ ರೀತಿಯ ದೀರ್ಘಕಾಲದ ಮತ್ತು ಗುಣಪಡಿಸಲಾಗದ ಕಾಯಿಲೆಗಳು ಈ ಪೂಜೆಯಿಂದ ಗುಣವಾಗುತ್ತವೆ.

 

ಈ ಪೂಜೆಯು ದೈವಿಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ, ಇದು ಮೋಕ್ಷದ ಅಂತಿಮ ಗುರಿಗೆ ಕಾರಣವಾಗುತ್ತದೆ. ‌ ‌ ಅನಾರೋಗ್ಯದ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ದೂರವಾಗಿ, ವಿಶೇಷವಾಗಿ ಮಾನಸಿಕ ಒತ್ತಡಗಳು ನಿವಾರಣೆಯಾಗಬೇಕು ಎಂದರೆ ಪ್ರತಿನಿತ್ಯ ಮಹಾವಿಷ್ಣುವೇ ಹೇಳಿದಂತಹ ಈ ಒಂದು ಧನ್ವಂತರಿ ಮಂತ್ರವನ್ನು ಜಪಿಸಬೇಕು. ಇದರಿಂದ ಲಾಭ ಸಿಗಲಿದೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ.

"ಓಂ ನಮೋ ಭಗವತೇ ವಾಸುದೇವಾಯ ಧನ್ವಂತರಯೇ ಅಮೃತಕಲಶ ಹಸ್ತಾಯ ವಜ್ರಜಲೌಕ ಹಸ್ತಾಯ ಸರ್ವಾಮಯವಿನಾಶನಾಯ ತ್ರೈಲೋಕ್ಯನಾಥಾಯ ಶ್ರೀಮಹಾವಿಷ್ಣವೇ ಸ್ವಾಹಾ”

Above Dhanvantari Mantra is very Powerful Please recite it Daily to get Positive Energy & Positive Vibrations which in turn improves Health.

------------- Hari Om -------------

 

 

Dhanvantari - God of Medicine

 

ಧನ್ವಂತರಿ ಜಯಂತಿ / Dhanvantari Jayanthi   

                          

                                Dhanvantari - God of Medicine

 

Sunday-10^th December 2023

ಇದೇ ಡಿಸೆಂಬರ್ 10, 2023 ರವಿವಾರ. ಕಾರ್ತಿಕ ಮಾಸದ ಕೃಷ್ಣ ಪಕ್ಷ ತ್ರಯೋದಶಿಯ ದಿನ ಧನ್ವಂತರಿ ಜಯಂತಿ ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.‌

ಆರೋಗ್ಯ : ಧನ್ವಂತರಿ ಆರಾಧನೆಯಿಂದ ಆರೋಗ್ಯ ವೃದ್ಧಿ

ಧನ್ವಂತರಿ ಹಿಂದೂ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ಮಹಾವಿಷ್ಣು ವಿನ ಅವತಾರ. ವೇದ ಹಾಗೂ ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ದೇವತೆಗಳ ವೈದ್ಯನೆಂದು ಧನ್ವಂತರಿಯ ಉಲ್ಲೇಖವಿದೆ. ಆಯುರ್ವೇದದ ದೇವತೆ ಕೂಡ ಧನ್ವಂತರಿ. ಹಿಂದೂ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ಆಯುರಾರೋಗ್ಯ ಬಯಸುವವರು ಧನ್ವಂತರಿಯನ್ನು ಪ್ರಾರ್ಥಿಸುವುದು ಸಾಮಾನ್ಯ. ‌

ಧನ್ವಂತರಿಯು ಭಾರತೀಯ ವೈದ್ಯ ಪದ್ಧ ತಿಯ ಮೊದಲ ವೈದ್ಯನೆಂಬ ಪ್ರತೀತಿ ಹಾಗೂ ನಂಬಿಕೆ ಇದೆ. ವೈದಿಕ ಸಂಪ್ರದಾಯದ ಪ್ರಕಾರ ಧನ್ವಂತರಿ ಆಯುರ್ವೇದದ ಹರಿಕಾರ. ಹಿಂದೂ ಸಂಪ್ರದಾಯದಲ್ಲಿ ಹಲವು ಸಸ್ಯಗಳ, ಗಿಡಮೂಲಿ ಕೆಗಳ ಪಾರಿಸರಿಕ ಬಳಕೆಯಿಂದ ಔಷಧ ತಯಾ ರಿಸಿದ ಗೌರವ ಧನ್ವಂತರಿಗೆ ಸಲ್ಲುತ್ತದೆ.

ಸಮುದ್ರ ಮಥನದ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ಸುರಾ, ಕೌಸ್ತುಭ, ಅಪ್ಸರಾ ಉಚ್ಛೆಶ್ರವಸ್ಸು, ಕಲ್ಪವೃಕ್ಷ, ಕಾಮಧೇನು, ಐರಾವತ, ಪಾರಿಜಾತ ಲಕ್ಷ್ಮೀ, ಹಾಲಾಹಲ, ಚಂದ್ರ, ಅಮೃತ ಹಾಗೂ ಧನ್ವಂತರಿ ಉದ್ಭವ ಆಯಿತೆಂಬುದು ಪುರಾಣೇತಿಹಾಸ.

ಕ್ಷೀರೋದಮಥನೋದೂತಂ ದಿವ್ಯ ಗಂಧಾನು ಲೇಪಿತಂ ಸುಧಾಕಲಶಹಸ್ತಂ ತಂ ವಂದೇ ಧನ್ವಂತರಿಂ ಹರಿಂ

ಎಂಬ ಶ್ಲೋಕದಂತೆ ಕ್ಷೀರ ಸಮುದ್ರ ಮಥನ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ದಿವ್ಯ ಗಂಧಾನುಲೇಪಿತನಾಗಿ ಅಮೃತ ಕಲಶ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಹಿಡಿದು ಮಹಾವಿಷ್ಣು ಧನ್ವಂತರಿಯ ಅವತಾರ ತಾಳಿದನು ಎಂದು ಪುರಾಣಗಳಲ್ಲಿ ವರ್ಣಿತವಾಗಿದೆ.

ದೇವತೆಗಳು ರಾಕ್ಷಸರೊಂದಿಗೆ ಹೋರಾಡುವ ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಗುಣಪಡಿಸಲಾರದ ನೋವು, ವ್ಯಾಧಿಗಳಿಗೆ ತುತ್ತಾಗುವುದನ್ನು ಕಂಡು ವೈದ್ಯನಾಗಿ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ನೀಡಲು ಧನ್ವಂತರಿ ರೂಪಧಾರಿಯಾಗಿ ವಿಷ್ಣು ಅವತರಿಸಿದನೆಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ.

 

                                                                   Lord Dhanvantari

 

ಹಾಗೆಯೇ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ

1) ಧನು +ಏವ+ಅಂತಃ+ಅರಿ=ಧನ್ವಂತರಿ (ಸರ್ಜನ್‌), ಧನ್ವಂ ಈಯರ್ತಿ ಗತ್ಛತೀತಿ ಧನ್ವಂತರೀ ಎಂದೂ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಭಾರತೀಯ ವೈದ್ಯ ಪದ್ಧತಿಯ ಲ್ಲಿಯೂ ನಿಖರವಾಗಿ ಔಷಧ ಸಾಧ್ಯ ಹಾಗೂ ಶಸ್ತ್ರ ಸಾಧ್ಯ ರೋಗಗಳ ವಿವರಣೆ ಇದೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಶಸ್ತ್ರ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಪಿತಾಮಹನಾಗಿ ಧನ್ವಂತರಿಯನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ. ಧನ್ವಂತರಿಯು ತನ್ನ ಶಿಷ್ಯ ವರ್ಗಗಳಿಗೆ ಶಸ್ತ್ರ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಸಹಿತ ಆಯುರ್ವೇದದ ಉಪದೇಶವನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದನೆಂದೂ ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಸುಶ್ರುತಾಚಾರ್ಯರು ಶಸ್ತ್ರ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಪಾರಂಗತರಾದರೆಂದೂ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಅವರನ್ನು ಕಸಿ ಅಥವಾ ಪ್ಲಾಸ್ಟಿಕ್‌ ಸರ್ಜರಿಯ ಪಿತಾಮಹ ಎಂದೂ ಹೇಳ ಲಾಗಿದೆ.

2) ಧನುಷಾ+ತರತೇ+ತಾರಯತೇ +ಪಾಪಾತ್‌=ಧನ್ವಂತರಿ (ಪಾಪ ವಿಮುಕ್ತಿ) ಎಂಬುದು ಧನ್ವಂತರಿ ಪದದ ನಿಷ್ಪತ್ತಿಯಾಗಿದೆ.

 

                                                             Origin of Lord Dhanvantari 

 

ನಮಾಮಿ ಧನ್ವಂತರಿಮ್‌ ಆದಿದೇವಂ ಸುರಾ ಸುರೈರ್ವಂದಿತ ಪಾದಪದ್ಮಂ ಲೋಕೇಜರಾಋಗ್‌ ಭಯ ಮೃತ್ಯುನಾಶಂ ದಾತಾರಮೀಶಂ ವಿವಿಧೌಷಧೀನಾಂ ಧನ್ವಂತರೀ ರಮಾನಾಥಮ್‌ ಸರ್ವ ರೋಗ ವಿನಾಶಕಮ್‌. ಆಯುರ್ವೇದ ಪ್ರವಕ್ತಾರಮ್‌ ವಂದೇ ಪೀಯೂಷ ದಾಯಕಮ್‌.

ಎಂಬ ಶ್ಲೋಕದೊಂದಿಗೆ ಧನ್ವಂತರಿಯನ್ನು ನಿತ್ಯ ಪ್ರಾರ್ಥಿಸಿ ಕಾರ್ಯ ಆರಂಭಿಸಿದರೆ ದಿನವಿಡೀ ಚೈತನ್ಯಪೂರ್ಣತೆ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ. ಧನ್ವಂತರಿ ಸುಪ್ರಭಾತ, ಧನ್ವಂತರಿ ಪ್ರಪತ್ತಿ, ಧನ್ವಂತರಿ ಸ್ಮತಿಗಳಲ್ಲಿ ಧನ್ವಂತರಿ ದೇವರ ವಿಶೇಷತೆಯನ್ನು ಬಣ್ಣಿಸಲಾಗಿದೆ.

ವಿಷ್ಣುವಿನ ಅವತಾರವೆಂದೇ ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಧನ್ವಂತರಿಯನ್ನು ಸದಾ ಭಜಿಸಿದರೆ ಯಾವುದೇ ರೋಗ ರುಜಿನಗಳೂ ಕಾಡುವುದಿಲ್ಲ. ಹಾಗೆಯೇ ಇನ್ನೊಂದೆಡೆ ಧನ್ವಂತರೀ ದಿವೋ ದಾಸನೆಂಬ ಕಾಶೀರಾಜನು ಸಹ ಧನ್ವಂತರಿ ಯಾಗಿದ್ದು ಮಹರ್ಷಿ ಭಾರಧ್ವಾಜರ ಶಿಷ್ಯನೆಂದೂ ಹೇಳಲಾಗಿದೆ.

ಒಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಆರೋಗ್ಯ ಪರಿಪಾಲಕನಾಗಿ ಸಕಲ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಸೂತ್ರ ನೀಡಿದ ದೇವ ಧನ್ವಂತರಿಯ ಪೂಜಾ ಮಹೋತ್ಸವವು ತನ್ನದೇ ಆದ ಮಹತ್ವವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.

ಈ ಧನ್ವಂತರಿ ಮಹೋತ್ಸವದ ದಿನ ಧನ್ವಂತರಿ ಹೋಮಹವನ ಹಾಗೂ ಪೂಜಾ ಕೈಂಕರ್ಯಗಳು ನಡೆಯುತ್ತವೆ. ಪ್ರಸಾದ ರೂಪವಾಗಿ ಸುಮಧುರ ಗಂಧದ ಸಪಾದ ಭಕ್ಷ್ಯವನ್ನು ಹೋಲುವ ತಿನಿಸನ್ನು ಸಹ ಅರ್ಚಿಸಿ ಭಕ್ಷಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ‌ ‌ 

 

ಭಗವಾನ್ ಧನ್ವಂತರಿ ಕಥೆ

ಧನ್ವಂತರಿ ಜಯಂತಿಯನ್ನು ಆಚರಿಸುವ ಹಿಂದೆ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖವಾದ ಕಥೆಯಿದೆ. ಹಿಂದೆ ದೇವರಾಜ ಇಂದ್ರನ ಅಸಭ್ಯ ವರ್ತನೆಯ ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಮಹರ್ಷಿ ದೂರ್ವಾಸರು ಮೂರು ಲೋಕಗಳಿಗೆ ಅಮರವಾಗುವಂತೆ ಶಾಪ ನೀಡಿದ್ದರು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅಷ್ಟಲಕ್ಷ್ಮಿ ಭೂಮಿಯಿಂದ ದೂರ ಹೋದಳು. ಇದರಿಂದ ವಿಚಲಿತರಾದ ದೇವತೆಗಳು ಮೂರು ಲೋಕಗಳಲ್ಲಿ ಶ್ರೀಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಲು ತ್ರಿದೇವರ ಬಳಿಗೆ ಹೋಗಿ ಈ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟನ್ನು ಹೋಗಲಾಡಿಸಲು ಮಾರ್ಗವನ್ನು ಕೇಳಿದರು.

ಮಹಾದೇವನು ದೇವತೆಗಳಿಗೆ ಸಮುದ್ರ ಮಂಥನವನ್ನು ಸೂಚಿಸಿದನು, ಅದನ್ನು ದೇವತೆಗಳು ಮತ್ತು ರಾಕ್ಷಸರು ಸಂತೋಷದಿಂದ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದರು. ಸಾಗರವನ್ನು ಮಂಥನ ಮಾಡುವ ಪಾತ್ರದಲ್ಲಿ ಮಂದಾರಚಲ ಪರ್ವತವನ್ನು ಮುಖ್ಯವಾಗಿಸಿ, ಸರ್ಪರಾಜನಾದ ವಾಸುಕಿಯನ್ನು ಹಗ್ಗವಾಗಿಸಲಾಯಿತು. ವಾಸುಕಿಯ ತಲೆಯನ್ನು ರಾಕ್ಷಸರಿಗೆ ನೀಡಲಾಯಿತು ಮತ್ತು ಬಾಲವನ್ನು ದೇವತೆಗಳು ಹಿಡಿದು ಮಥಿಸಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು. ‌ 

 

ಸಾಗರದ ಮಂಥನದಿಂದ ಹದಿನಾಲ್ಕು ಪ್ರಮುಖ ರತ್ನಗಳು ಉತ್ಪತ್ತಿಯಾದವು, ಅದರಲ್ಲಿ ಭಗವಂತ ಧನ್ವಂತರಿಯು ಹದಿನಾಲ್ಕನೆಯ ರತ್ನದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡನು. ಅವನು ತನ್ನ ಕೈಯಲ್ಲಿ ಅಮೃತದ ಮಡಕೆಯನ್ನು ಹಿಡಿದಿದ್ದನು. ಭಗವಾನ್ ವಿಷ್ಣುವು ಅವನನ್ನು ದೇವತೆಗಳ ವೈದ್ಯ ಮತ್ತು ಸಸ್ಯಗಳು ಮತ್ತು ಔಷಧಿಗಳ ಅಧಿಪತಿಯಾಗಿ ನೇಮಿಸಿದನು. ಇವುಗಳ ವರದಾನವಾಗಿ ಎಲ್ಲಾ ಮರ-ಗಿಡಗಳಿಗೂ ಚಿಕಿತ್ಸಾ ಶಕ್ತಿ ದೊರಕಿತು.

--------------- Hari Om -------------